۱-صد روز نخست شیردهی گاو

زایمان سبب کاهش اشتهای دام می شود. شرایط نشخوارکنندگان در این دوره از لحاظ تامین انرژی و ابتلا به بیماری های متابولیکی مانند اسیدوز بحرانی است. تامین انرژی و خوراک مناسب دام در این دوره امر مهمی است که دامدار باید به خوبی از عهده ی آن بربیاید. حدالمقدور دام را تحریک کنید تا خوراک بیشتری مصرف کند.

1. در ۳هفته اول بعد از زایمان، تلیسه های ۲ساله هلشتاین روزانه ۱۴ الی ۱۶/۵ و گاوهای بزرگتر ۱۵/۵ الی ۲۰/۵ کیلوگرم ماده خشک مصرف کنند.
2. برای جلوگیری از ناراحتی های گوارشی از بافرهای شیمیایی مثل بی کربنات سدیم( جوش شیرین) در خوراک دام استفاده کنید.
3. در جیره از مکمل نیاسین استفاده کنید میزان خوراک را تحریک و افزایش می دهد و باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری کتوز گاوی می شود.
4. عوامل استرس زا برای دام را به بعد از دوره ی اوج شیردهی موکول کنید همانند واکسیناسیون ، شاخ سوزی ، حمام ضد کنه ، سم چینی و غیره

۲-صد روز میانی شیردهی گاو

این دوره پس از گذشت صد روز نخست از زایمان گاو شروع می شود و اوج گرفتن خوراک مصرفی گاو اولین علامت آن است. در این دوره لزوم خرید پودر چربی و یک تامین انرژی خوب برای دام حس می شود. به این دوره به اصطلاح دوره ی شیرواری دام (بیشترین میزان تولید شیر) نیز میگویند.

حیوان با بازیابی خود به حال عادی اش برمی گردد و در صورت داشتن جیره غذایی مناسب و متوازن، توانایی تولید شیر بیشتری از خود نشان می دهد. دامدار در این دوره از جیره ی پرانرژی متشکل از علوفه ی با کیفیت استفاده می کند. از احتیاجات پروتئینی دام به نسبت اوایل دوران شیردهی کاسته می شود.

۳-صد روز پایانی شیردهی گاو

در این دوره دامدار معمولا از جیره های ارزان قیمت تر استفاده می کند و با توجه به کاهش نیاز به مواد مغذی، نسبت علوفه حجیم به کنسانتره را افزایش و با استفاده از ترکیبات ازت دار غیر پروتئینی چون اوره هزینه های غذایی را کاهش می دهد.در این دوره

1. کاهش شیر و خوراک مصرفی گاو
2. افزایش وزن
3. بازگشت ذخایر چربی که اوایل شیردهی از دست داده اند، اتفاق می افتد.

 

لزوم خرید پودر چربی و استفاده در جیره دام

دام های پربازده مخصوصا در اوایل دوران شیرواری خود (مرحله دوم شیردهی) عموما در بالانس منفی انرژی قرار دارند دلیل این موضوع احتیاج زیاد دام به مواد مغذی و پرانرژی است که تولید شیر بالایی داشته باشد ولی مصرف کمتری از احتیاجش می کند. فلذا گاو ذخایر مواد انرژی زا و مغذی خودشو مثل چربی های بافتی برای برطرف کردن نیازهایش می سوزاند.

بخاطر این موضوع در مدت زمان کوتاهی تاثیرات منفی از قبیل ضعف عمومی، کاهش وزن، کاهش ایمنی، کاهش قدرت باروری، کاهش مدت شیرواری و مدت زمان سودمندی در گله و… برای گاو اتفاق می افتد. برای حل این موضوع سه راهکار وجود دارد:

1. افزایش مصرف کنسانتره: مقدار و حجم کنسانتره در جیره محدودیت دارد چونکه افزایش ۶۰- ۵۵ درصد از ماده خشک جیره باعث کاهش چربی شیر ، اسیدوز، کاهش جیره مصرفی، لامینیت و کاهش کارایی جیره دام می شود.
2. افزایش مواد خشک(علوفه): علوفه به دلیل ساختار حجیمی که دارند به سرعت فضای شکمبه را پر می کند فلذا ارزش و میزان جیره دریافتی کم می شود که کمبود انرژی را برای گاو به همراه می آورد.
3. افزایش مصرف مواد پر انرژی با حجم کم(پودر چربی): پودرهای چربی همانند پودر چربی پالمتیک تراکم انرژی جیره را بیشتر می کند. گاوهای پربازده و یا گاوهایی که در شرایط استرس زای محیطی قرار می گیرند نیاز به انرژی بیشتری پیدا میکنند.در اینجا لزوم خرید پودر چربی بعنوان یک منبع انرژی و استفاده از آن در جیره غذایی دام روشن می شود.